Kinh doanh hiệu quả trên Internet

Trang web rất quan trọng đối vá»›i má»™t doanh nghiệp, nhÆ°ng nó quan trọng đến mức nào và làm sao sá»­ dụng trang web để làm thay đổi môi trường kinh doanh của doanh nghiệp?
Đây là má»™t trong những ná»™i dung chính của buổi há»™i thảo “Kinh doanh trên Internet” do báo Người Lao Động tổ chức hôm 19-3 tại TP.HCM vá»›i hÆ¡n 200 đại diện từ các doanh nghiệp trong và ngoài nÆ°á»›c tham dá»±.

“Ở Việt Nam, hầu nhÆ° doanh nghiệp nào cÅ©ng có trang web. Điều này tuy nghe rất quen thuá»™c và Ä‘Æ¡n giản, nhÆ°ng có rất nhiều vấn đề cần phải bàn đến,” ông Trần Hữu Linh, Phó cục trưởng Cục ThÆ°Æ¡ng mại Ä‘iện tá»­ và CNTT thuá»™c Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Ä‘ã mở đầu bài thuyết trình về mức Ä‘á»™ quan trọng của trang web đối vá»›i doanh nghiệp nhÆ° vậy.

Ông Linh cho rằng, việc đề cập đến hiện trạng các trang web của doanh nghiệp trong thời Ä‘iểm hiện nay, đặc biệt là khi bối cảnh nền kinh tế đất nÆ°á»›c Ä‘ã thay đổi nghiêm trọng sau thời Ä‘iểm tháng 12 -2008, là có lý do.

Con số và vấn đề

Báo cáo má»›i nhất của Bá»™ Thông tin-Truyền thông chỉ ra rằng, có khoảng 25% dân số Việt Nam, tức khoảng 20 triệu người, sá»­ dụng Internet. Con số này được dá»± báo sẽ tăng gấp Ä‘ôi chỉ trong vòng bốn năm tá»›i. Khoảng 45% doanh nghiệp Việt Nam có trang web (khoảng 80.000 tên miền .vn, theo số liệu của Bá»™ Thông tin-Truyền thông).

Riêng về thị trường bán lẻ, có đến 65% số người mua hàng tìm kiếm thông tin về mẫu mã, thông số kỹ thuật, giá cả của sản phẩm qua Internet trÆ°á»›c khi quyết định mua hàng. Trong số Ä‘ó, có gần 30% – chủ yếu là giá»›i trẻ – có quyết định mua hàng chịu ảnh hưởng của Internet.

ChÆ°a hết, ứng dụng thÆ°Æ¡ng mại Ä‘iện tá»­ tại Việt Nam được xác định Ä‘ã vượt qua mức khởi đầu và hiện ở mức thứ hai, tức là các doanh nghiệp Ä‘ã dùng các công cụ tiếp thị trá»±c tuyến (e-marketing), thông qua các trang web, e-mail, tham gia vào các sàn giao dịch trên mạng. Khoảng 90% doanh nghiệp thiết lập việc nhận Ä‘Æ¡n đặt hàng bằng các phÆ°Æ¡ng tiện Ä‘iện tá»­ nhÆ° e-mail, fax, Ä‘iện thoại. Có đến 35% doanh nghiệp có doanh thu từ thÆ°Æ¡ng mại Ä‘iện tá»­ và mức doanh thu này chiếm từ 15% trở lên trong tổng doanh thu.

Honda Vietnam Ä‘ã rất thành công khi tổ chức trang web của mình vá»›i ná»™i dung phong phú, cho phép khách hàng ở bất kỳ nÆ¡i Ä‘âu cÅ©ng có thể xem kiểu dáng xe, giá cả, danh sách đại lý… Trong lúc Ä‘ó, nhờ quản lý và cung cấp vé qua trang web, hãng hàng không Jetstar Pacific cho biết Ä‘ã có thể sắp xếp để bán vé máy bay vá»›i giá rẻ. Vietnam Airlines cÅ©ng Ä‘ã bắt đầu triển khai hình thức bán vé qua mạng, mang lại sá»± tiện lợi cho khách hàng.

Tuy nhiên, những con số lạc quan nói trên không khỏa lấp được bức tranh kinh doanh u ám do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Ông Linh cho biết, doanh nghiệp Việt Nam Ä‘ang phải đối mặt vá»›i hai vấn đề trái ngược nhau: cắt giảm chi phí đến mức thấp nhất, nhÆ°ng vẫn tiếp tục chi tiêu để quảng bá, tiếp thị hàng hóa. Vậy phÆ°Æ¡ng thức nào có thể há»— trợ hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh có hiệu quả trong lúc kinh tế khó khăn nhÆ° hiện nay? Theo ông Linh, hãy đầu tÆ° mạnh cho trang web.

“Má»™t trang web hữu hiệu sẽ là má»™t công cụ tiếp thị tích cá»±c cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp xây dá»±ng kế hoạch chào hàng, kết nối và duy trì các mối quan hệ vá»›i khách hàng”, ông Linh nói.

Tuy nhiên, hiện trạng trang web của các doanh nghiệp Việt Nam còn đặt ra những vấn đề cần giải quyết.
Phần lá»›n các trang web này chuyển tải ná»™i dung không hÆ°á»›ng đến khách hàng nên dẫn đến tình trạng nhiều trang web Ä‘ã đăng cả thông tin và hình ảnh há»™i họp trong ná»™i bá»™ công ty. Đó là chÆ°a kể đến trình Ä‘á»™ thiết kế trang web còn hạn chế, nhiều doanh nghiệp quá chú trọng đến hình thức nhÆ° dùng nhiều flash, màu sắc lòe loẹt, gây rối mắt. NhÆ°ng Ä‘iều Ä‘áng tiếc nhất là nhiều trang web có tần suất cập nhật rất kém, làm cho người đọc thấy chán, số lượng truy cập thấp dần. Người lãnh đạo doanh nghiệp nếu không hiểu nguyên nhân thì có thể Ä‘ánh giá trang web rất kém và không có ích.

CÅ©ng có trường hợp doanh nghiệp có trang web đẹp nhÆ°ng không biết cách quảng bá nên ít người biết đến. Và cuối cùng, má»™t trang web được xây dá»±ng vá»›i ý đồ há»— trợ kinh doanh không thể thiếu công cụ thanh toán trá»±c tuyến. “Theo tôi, các doanh nghiệp phải xem xét và Ä‘iều chỉnh những Ä‘iểm này nếu muốn dùng trang web nhÆ° má»™t công cụ há»— trợ kinh doanh trong thời Ä‘iểm kinh tế khó khăn,” ông Linh khuyên.

Những yếu tố then chốt

Đầu tÆ° hạ tầng băng thông rá»™ng. Theo Giáo sÆ° Trần VÅ© Hòa – người Ä‘ang giảng dạy về thÆ°Æ¡ng mại Ä‘iện tá»­ tại Đại học New York (Mỹ), đồng thời là Chủ tịch Há»™i đồng quản trị tập Ä‘oàn WorldSoft – cÅ©ng nhÆ° ở Việt Nam, tình hình kinh tế suy thoái khiến hàng loạt doanh nghiệp nhỏ và vừa của Mỹ bị Ä‘óng cá»­a, người sá»­ dụng quay hẳn sang dùng Internet từ việc mua bán qua mạng, thanh toán trên mạng cho đến quảng cáo, tiếp thị sản phẩm và dịch vụ.

NhÆ°ng Ä‘iều khiến thÆ°Æ¡ng mại Ä‘iện tá»­ ở Mỹ và nhiều nÆ°á»›c khác gần Việt Nam phát triển mạnh mẽ là do họ Ä‘ã đầu tÆ° cho băng thông rá»™ng để bảo đảm giao dịch thông suốt trên xa lá»™ thông tin. “Muốn phát triển thÆ°Æ¡ng mại Ä‘iện tá»­, Việt Nam cần có kế hoạch phát triển băng thông song song vá»›i việc phát triển các ứng dụng, quan tâm đến vấn đề bảo mật để tạo sá»± tin tưởng nÆ¡i người sá»­ dụng và thu hút các doanh nghiệp tham gia,” ông Hòa nói.

Biết khách hàng của mình là ai. Ở góc Ä‘á»™ doanh nghiệp, Giám đốc tiếp thị của tập Ä‘oàn WorldSoft – ông David Trần, cho rằng giá»›i lãnh đạo doanh nghiệp phải xác định rõ khách hàng của mình là ai, thị trường của mình ở Ä‘âu trÆ°á»›c khi lên kế hoạch xây dá»±ng trang web.

Trang eBay nổi tiếng thành công nhờ hiểu được thị hiếu của khách hàng, nên thường đặt những sản phẩm mà khách hàng của họ quan tâm ở trang chủ vá»›i hình ảnh rất to. YouTube nổi tiếng vá»›i video và chủ nhân YouTube hiểu rất rõ ý thích xem video và không tiếc thời gian để xem video của khách hàng. Vì vậy, YouTube luôn có hàng loạt các video có ná»™i dung liên quan đến chủ đề Ä‘ang xem và đặt chúng ở vị trí mà người sá»­ dụng rất dá»… tìm.

Tập trung vào khách hàng cốt lõi. CÅ©ng có cùng ý kiến nhÆ° David Trần, ông Thomas Wanhoff, đến từ Công ty tÆ° vấn Vina Consulting, khuyên các doanh nghiệp muốn biến trang web thành công cụ kinh doanh thật sá»±, cần tập trung vào khách hàng cốt lõi.

Amazon là má»™t trang web thÆ°Æ¡ng mại Ä‘iện tá»­ Ä‘ã bắt đầu bằng việc bán sách dù chẳng ai nghÄ© bán sách mang lại thành công lá»›n trong tÆ°Æ¡ng lai. Amazon Ä‘ã thành công nhờ tập trung vào ngành nghề kinh doanh chính là bán sách qua mạng và bám chắc khái niệm “chiếc Ä‘uôi dài” (long-tail). Khái niệm này được hiểu nhÆ° sau: những cuốn sách bán chạy nhất (best-seller) chÆ°a hẳn là những cuốn sách được bán nhiều nhất về số lượng, nhÆ°ng những cuốn sách bán vá»›i số lượng ít hÆ¡n nhÆ°ng ổn định qua nhiều năm liên tiếp lại mang đến cho Amazon doanh thu cao gấp nhiều lần so vá»›i các quyển best-seller.

NghÄ©a là bên cạnh những cuốn sách bán chạy nhất, Amazon còn bán cả những quyển sách không phải là best seller.  Amazon Ä‘ã làm mọi cách để tạo thuận lợi cho khách hàng, nhÆ° tìm nhà phân phối để có được mức giá tốt nhất để khách hàng có thể mua sách vá»›i giá rẻ hÆ¡n, mua nhiều sách hÆ¡n, và tạo ra má»™t môi trường kinh doanh dài hạn.

Chính nhờ chiến lược này mà trong má»™t thời gian rất ngắn, Amazon cải thiện được các khoản thu và khoản nợ của công ty.

Tận dụng các công cụ có sẵn trên Internet. Công nghiệp Internet bắt đầu từ trang web, mạng xã há»™i nhÆ° Zing ở Việt Nam hay Facebook, MySpace, Yahoo 3600 ở Mỹ. Thomas Wanhoff cho rằng, Ä‘ây là những nÆ¡i mà mọi người có thể tụ họp vá»›i nhau để chia sẻ cảm xúc, kiến thức, thông tin cho nhau nên các doanh nghiệp hãy tận dụng những công cụ này để tiếp thị cho mình. Name Cheap là má»™t dịch vụ bán tên miền trá»±c tuyến và họ Ä‘ã tận dụng Twitter – giống nhÆ° blog nhÆ°ng được viết ngắn gọn vá»›i 140 từ – để làm truyền thông cho mình.

Name Cheap Ä‘ã mở má»™t tài khoản Twitter và tổ chức những cuá»™c thi nhỏ để khách hàng chú ý đến mình hÆ¡n, chỉ trong vòng má»™t tháng số lượng người đọc theo (follower) Ä‘ã tăng từ 200 đến 4.000 người. Những người này không chỉ đọc tin về dịch vụ của Name Cheap trên Twitter mà còn đọc trên trang của Name Cheap. DÄ© nhiên, số lượng người đọc Ä‘ã tăng 10%, doanh số của Name Cheap Ä‘ã tăng lên đến 20%.

E-mail cÅ©ng là má»™t công cụ tiếp thị tốt cho doanh nghiệp. Ví dụ, doanh nghiệp có thể dùng e-mail để gá»­i thông tin sản phẩm đến cho khách hàng. Tuy nhiên, có má»™t công cụ rất hữu hiệu khác là Gmail của Google. Bạn có thể tận dụng công cụ này để quảng cáo rất tốt, vì mặc dù số lượng người dùng Gmail tại Việt Nam rất lá»›n nhÆ°ng các đối thủ cạnh tranh vá»›i công ty bạn có thể chÆ°a dùng đến nhiều. Tiếp đến là dùng chÆ°Æ¡ng trình chat nhÆ° Google Talk và Yahoo! Messenger, Skype và MSN, trong Ä‘ó Yahoo! Messenger và Skype được dùng phổ biến ở Việt Nam, để giao tiếp vá»›i khách hàng.

Bán hàng theo nhu cầu, sở thích của khách hàng. “Người ta chỉ câu cá ở nÆ¡i có cá”. Vì vậy, có thể diá»…n dịch nhÆ° sau: sau khi có trang web, có sản phẩm, có công cụ quảng bá nhÆ°ng trang web của doanh nghiệp không có khách hàng, doanh nghiệp nên nhìn xem khách hàng Ä‘ang ở Ä‘âu, cá»™ng đồng của khách hàng ở Ä‘âu, hãy lắng nghe và tìm cách tiếp cận họ. Và Ä‘iều quan trọng của việc “câu cá ở nÆ¡i có cá” là lắng nghe khách hàng và bán hàng theo nhu cầu, sở thích của họ.